Các phương pháp giao dịch sử dụng Fibonacci có thể cải thiện hiệu suất cho cả các vị thế ngắn hạn và dài hạn bằng cách xác định các mức giá hỗ trợ và kháng cự ẩn. Fibonacci được các nhà giao dịch sử dụng kết hợp cùng với các hình thức phân tích kỹ thuật khác, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho các chiến lược giao dịch, đem lại hiệu suất tốt hơn trong mọi loại điều kiện và mức độ biến động của thị trường.
Leonardo de Pisa – một tu sĩ và nhà toán học của thế kỷ 12 đã phát hiện ra một dãy số xuất hiện trong tự nhiên và trong các tác phẩm nghệ thuật cổ điển. Mặc dù nghiên cứu của ông chỉ mang tính lý thuyết, nhưng những con số Fibonacci này cho thấy những ứng dụng mang lại lợi nhuận trên thị trường tài chính hiện đại, Fibonacci mô tả mối quan hệ giữa cấu trúc sóng trong xu hướng và khoảng cách mà sóng sẽ di chuyển trước khi đảo chiều xu hướng.
Các mức tỷ lệ điều chỉnh 0.382, 0.50 và 0.618 chính là tỷ lệ vàng thuộc cấu trúc Fibonacci cơ bản được tìm thấy trong trong vô vàn lĩnh vực như nghệ thuật, sinh học, kiến trúc, âm nhạc, thực vật học và thậm chí, cả tài chính. Bên cạnh đó, các nhà giao dịch còn sử dụng thêm mức 0.214 và 0.786 để bổ sung thêm chiều sâu trong việc phân tích thị trường. Các mức tỷ lệ vàng thứ cấp này (tức mức 0.214 và 0.786) đã trở nên ngày một quan trọng kể từ những năm 1990 do các quỹ đầu tư muốn thu hút các nhà giao dịch sử dụng các tiêu chí này trong các thiết lập giao dịch của họ, dẫn đến cách tư duy thông thường khi sử dụng Fibonacci trong phân tích kỹ thuật bị phá vỡ. Kết quả là, các mức tỷ lệ Fibonacci chính (0.382, 0.50 và 0.618) trở nên dễ bị phá vỡ hơn, nhưng sự hài hòa về cấu trúc vẫn còn vẹn nguyên.
Lấy ví dụ, các nhà giao dịch thường nghĩ rằng khi giá di chuyển tới ngưỡng 0.618 theo Fibonacci thoái lui sẽ gặp sự “cản trở” tại đây và đảo chiều xu hướng. Tuy nhiên, ngày nay mức này thường dễ dàng bị phá vỡ, thay vào đó là mức tỷ lệ 0.786 sẽ cung cấp ngưỡng hỗ trợ hoặc kháng cự mạnh hơn. Các nhà giao dịch ngày nay đã thích nghi với sự phát triển chậm chạp này, họ thay đổi các chiến lược và thiết lập giao dịch của mình khi sử dụng Fibonacci để thích ứng với những biến động của thị trường.
Vẽ Fibonacci sao cho đúng?
Fibonacci mang lại rất nhiều chiến lược giao dịch khác nhau giúp các nhà giao dịch tạo ra lợi nhuận, nhưng nếu Fibonacci bị vẽ sai sẽ làm giảm khả năng dự báo và sự chính xác của công cụ đầy thú vị này. Các nhà giao dịch thường cảm thấy chán nản khi lần đầu áp dụng Fibonacci trong giao dịch như lại không đem lại kết quả tốt như tưởng tượng, dẫn đến việc họ lựa chọn từ bỏ công cụ này để chuyển sang các phương pháp và công cụ phân tích kỹ thuật quen thuộc hơn. Có điều mà các nhà giao dịch dễ từ bỏ đó không biết chính là, phải duy trì tính nhất quán, sự chính xác và kiên định mới có thể tạo ra lợi thế giao dịch lâu dài khi sử dụng Fibonacci.
Nhiều nhà giao dịch thành công với Fibonacci thường hay “Giăng lưới” Fibonacci thoái lui để phân tích điểm điều chỉnh, điểm đảo chiều và các hành động giá khác trong xu hướng chính (xu hướng sơ cấp). Việc “giăng lưới” Fibonacci (sẽ được trình bày phía dưới) có thể xác định được điểm đảo chiều xu hướng hay sẽ tiếp tục phá vỡ (breakout) các ngưỡng cản để tiếp tục xu hướng. Những phân tích này tạo cơ sở cho việc thiết lập chiến lược giao dịch bao gồm cả điểm vào lệnh và điểm thoát lệnh.
Sử dụng Fibonacci thoái lui
Cần hội tụ rất nhiều kỹ năng và kinh nghiệm để có thể “giăng lưới” Fibonacci đúng cách và chọn các điểm mốc sao cho chuẩn, vì điểm bắt đầu và điểm kết thúc khi vẽ Fibonacci sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất giao dịch bằng cách báo các tín hiệu mua hoặc bán tại mức giá vô nghĩa. Quá trình này cũng yêu cầu nhà giao dịch phải giăng một lưới đa xu hướng (multi-trend), với các mức tỷ lệ thoái lui được đặt trong các khung thời gian ngắn hạn và dài hạn, đồng thời xác định các vùng giá có thể có hiệu lực (tác động đến xu hướng giá) trong suốt khoảng thời gian vị thế giao dịch đang mở.
Bắt đầu thiết lập lưới Fibonacci bằng cách chuyển biểu đồ sang khung tuần và tìm xu hướng chính (xu hướng sơ cấp). Kẻ Fibonacci thoái lui từ đáy đến đỉnh trong xu hướng tăng và từ đỉnh xuống đáy trong xu hướng giảm. Cài đặt hiển thị các mức hiệu chỉnh 0.382, 0.50, 0.618 và 0.786. Ba hệ số đầu tiên đóng vai trò là vùng nén, trong đó giá có thể bật lên như máy bắn bi (pinball), trong khi 0.786 đánh dấu một giới hạn hay đường ranh giới có thể khiến giá đảo chiều xu hướng.
Bây giờ, hãy chuyển xuống khung thời gian (timeframe) ngắn hơn và sau đó vẽ thêm một đường Fibonacci thoái lui mới cho khung thời gian này. Sau khi hoàn thành, biểu đồ của bạn sẽ hiển thị một loạt các mức tỷ lệ vàng của Fibonacci thoái lui như “một chiếc lưới” được căn chỉnh tỉ mỉ và chặt chẽ. Sự liên kết chặt chẽ này xác định các mức hỗ trợ và kháng cự có thể ngăn cản giá điều chỉnh và báo hiệu giá sẽ tiếp tục chuyển động theo xu hướng chính của nó (có thể là tăng cao hơn hoặc giảm thấp hơn). Đặc biệt, khi sử dụng Fibonacci thoái lui kết hợp cùng với các đường trung bình động (MA hoặc EMA), đường xu hướng (Trendline) hay khoảng trống giá (Gap).
Ví dụ về áp dụng “giăng lưới” Fibonacci thoái lui
Phương pháp “Giăng lưới” Fibonacci thoái lui hoạt động tốt trong cả thị trường bò và thị trường gấu tại mọi khung thời gian. Biểu đồ trên hiển thị giá cổ phiếu DAL của hãng hàng không Delta (Delta Air Lines), ta có thể thấy giá cổ phiếu giảm từ 48$ về 39$ thông qua hai đợt sóng giảm. Từ đó, ta có thể vẽ Fibonacci thoái lui trên xu hướng giảm dài hạn để làm nổi bật các mức kháng cự (mức thoái lui) tiềm năng; trong khi đó, tiếp tục kẻ thêm một Fibonacci thoái lui nữa trên đợt sóng giảm cuối cùng để “giăng lưới”, tìm vùng hợp lưu của các ngưỡng tỷ lệ thoái lui quan trọng.
Mức tỷ lệ thoái lui 0.382 của đợt sóng dài hạn trùng với mức tỷ lệ thoái lui 0.618 của đợt sóng ngắn hạn (Điểm A); bên cạnh đó, mức tỷ lệ thoái lui 0.500 của đợt sóng dài hạn thì hoàn toàn trùng với mức tỷ lệ thoái lui 0.786 của đợt sóng ngắn hạn (Điểm B). Ta có thế thấy, sự phục hồi của giá từ vùng đáy vào đầu tháng 6 đã có dấu hiệu chậm lại khi gặp điểm A trước khi giá phá vỡ mức này và tiếp tục tăng tới điểm B, tuy nhiên ngay tại đây, giá đã phản ứng với ngưỡng kháng cự cứng tại điểm B rồi đảo chiều giảm mạnh.
Vẽ Fibonacci mở rộng
Công cụ Fibonacci mở rộng (Fibonacci Extension) hoạt động tốt nhất khi các điểm điều chỉnh và phá vỡ được xác định rõ ràng, bởi khi đó ta có thể vẽ Fibonacci mở rộng được chính xác nhất. Đối với xu hướng tăng, hãy bắt đầu kẻ Fibonacci mở rộng từ điểm bắt đầu của xu hướng tăng, mở rộng nó đến mức đỉnh bị phá vỡ, và sau đó kéo điểm vẽ thứ 3 về mức đáy của đợt sóng điều chỉnh.
Ngược lại, trong xu hướng giảm, bắt đầu từ điểm bắt đầu của xu hướng giảm, mở rộng nó đến mức đáy bị phá vỡ, và sau đó kéo điểm vẽ thứ 3 lên mức đỉnh của đợt sóng điều chỉnh.
Để có thể rõ ràng hơn về cách vẽ Fibonacci mở rộng, hãy xem các hình ví dụ dưới đây.
Ví dụ về áp dụng Fibonacci mở rộng trong phân tích
Cổ phiếu AAPL của Apple Inc. sau một đợt tăng giá lịch sử chạm mốc 101$ (Tại điểm B) đã tạo đỉnh cao nhất thời đại và bước vào giai đoạn giảm điều chỉnh. Sau đó, giá tạo đáy tại điểm A sau hai năm và bước vào một giai đoạn tăng giá bùng nổ mới. Lúc này, nhà phân tích kỹ thuật có thể kẻ Fibonacci mở rộng bằng cách sử dụng các điểm A và B để xác định các ngưỡng kháng cự tiềm năng. Sau khi kẻ, các mức tỷ lệ của Fibonacci mở rộng cho thấy mức kháng cự tiềm năng ở mức 130$ (0.618), 145$ (1.00) và 173$ (1.618). Cổ phiếu đạt đỉnh vài tháng sau đó ngay tại ngưỡng 0.618 của Fibonacci mở rộng và giảm về mức giá 101$ – vùng hỗ trợ tại mức đỉnh cũ.
Một ví dụ khác, áp dụng Fibonacci mở rộng phân tích cổ phiếu HAH (Chứng khoán Việt Nam).
Có thể thấy, sau khi kẻ được Fibonacci mở rộng chính xác, sau một sóng tăng giá rất lớn – phá vỡ mức đỉnh cũ trong giai đoạn năm 2022, đà tăng giá của HAH đã gặp phải ngưỡng cản 1. của Fibonacci mở rộng và đảo chiều giảm giá mạnh kể từ đó.
Kết hợp Fibonacci cùng với các chỉ báo kỹ thuật khác
Độ tin cậy của các mức tỷ lệ thoái lui để “cản” xu hướng giá và tạo ra lợi nhuận có tính tương quan trực tiếp với số lượng các yếu tố kỹ thuật hợp lưu cùng với các mức này. Các yếu tố này có thể là mức thoái lui Fibonacci trong các khung thời gian khác, đường trung bình động, đường xu hướng, khoảng trống giá, ngưỡng kháng cự – hỗ trợ và các chỉ báo động lượng rơi vào các vùng quá mua hoặc quá bán, …
Ví dụ: Thêm một đường trung bình động 50 hoặc 200 phiên sẽ tăng thêm “lợi thế” của mỗi vị thế giao dịch.
Phương pháp này cũng áp dụng cho các điểm thoát lệnh, các nhà giao dịch có thể chốt lãi khi giá đạt đến các ngưỡng cản cứng được xác định bởi hợp lưu giữa mức tỷ lệ thoái lui và các yếu tố kỹ thuật khác.
Tỷ giá cặp tiền tệ EURJPY đã giảm từ 133.75 xuống 131.05 chỉ trong sáu giờ, tạo ra một xu hướng giảm rất mạnh, thẳng đứng vô cùng phù hợp để áp dụng Fibonacci thoái lui. Sóng ngược xu hướng đã tăng trong bốn ngày, cuối cùng đạt đến mức thoái lui 0.618 hợp lưu với đường EMA(200); ta có thể thấy, sau đó tỷ giá đã giảm mạnh xuống các mức thấp hơn. Những nhà giao dịch đã bán khống EURJPY tại vùng 132.80 đã có một vị thế giao dịch tạo ra lợi nhuận rất tuyệt vời.
Khóa học Phân Tích Kỹ Thuật – CMT Ứng Dụng
Khóa học được Green Chart thiết kế nhằm mục đích giúp học viên hiểu và ứng dụng những kiến thức phân tích kỹ thuật theo tiêu chuẩn CMT vào thực tế phân tích và giao dịch trên thị trường tài chính. Nội dung khóa học bao gồm 08 buổi học với kiến thức đi từ cơ bản đến nâng cao, rất phù hợp cho các nhà giao dịch mới bắt đầu hoặc có mong muốn tìm hiểu về phân tích kỹ thuật. Học viên sau khi tốt nghiệp cũng được trang bị những kiến thức cần thiết cho quá trình tự ôn thi chứng chỉ CMT Level 1+2 nếu có nhu cầu.
Tham khảo thêm về khóa học Tại đây.
Happy trading !
