Mục lục

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức

Cổ tức là khoản lợi nhuận từ công ty được chia cho các cổ đông, và được tính chia đều trên mỗi cổ phiếu. Một công ty khi tạo ra lợi nhuận, họ sẽ rút một phần lợi nhuận để chia cho các cổ đông theo mức tỷ lệ sở hữu, phần còn lại sẽ được giữ lại công ty để tái đầu tư cho các hoạt động sản xuất kinh doanh khác. Công ty có thể chi trả cổ tức hoặc không, phụ thuộc vào sự đồng ý của các cổ đông trong Đại hội cổ đông, căn cứ theo tình hình kinh doanh hiện tại.

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức
Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức

Cổ tức có thể được chi trả theo hai hình thức, bằng tiền hoặc bằng cổ phiếu. Đối với hình thức trả bằng tiền mặt, cổ đông sẽ nhận được một lượng tiền nhất định tương ứng với số cổ phiếu họ nắm giữ từ công ty. Trong trường hợp còn lại, công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu và sử dụng nó để trả cho các cổ đông theo một tỷ lệ chi trả nhất định.

Mục đích của việc chia cổ tức

Bạn góp vốn đầu tư vào công ty, và công ty sẽ chia sẻ một phần lợi nhuận cho bạn dưới dạng cổ tức, nhằm đền đáp với số tiền bạn bỏ ra. Đôi bên cùng có lợi. Bên cạnh đó, dưới góc độ của nhà đầu tư, cổ tức thể hiện doanh nghiệp tạo ra nhiều lợi nhuận để có thể chi trả cho cổ đông, cùng với đó giúp cho các nhà đầu tư tạo ra các dòng tiền định kỳ.

Tuy vậy, không phải lúc nào công ty cũng chi trả cổ tức. Trong trường hợp doanh nghiệp cần mở rộng mạnh mẽ, họ sẽ giữ lại toàn bộ lợi nhuận để có thể tái đầu tư. Khi đó, công ty có thể lựa chọn không trả cổ tức, hoặc trả cổ tức bằng cổ phiếu. Phương pháp trả cổ tức bằng cổ phiếu phần nào đó giúp thanh khoản của cổ phiếu trên thị trường tăng lên khi làm tăng số lượng cổ phiếu lưu hành.

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức
Quyết định về cổ tức được thông qua trong Nghị quyết ĐHCĐ thường niên

Các chỉ số liên quan đến cổ tức

Tỷ lệ cổ tức được tính bằng giá trị của cổ tức chia cho mệnh giá của cổ phiếu (quy định là 10,000 đồng). Chẳng hạn, nếu một công ty cho biết sẽ trả cổ tức 40%, tức là giá trị của cổ tức mà nhà đầu tư nhận được là 10,000 * 40% = 4,000 đồng/cổ phiếu.

Đối với cổ tức bằng cổ phiếu, tỷ lệ cổ tức thể hiện số cổ phiếu nhận được. Chẳng hạn, nếu công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 40%, tức là cứ 10 cổ phiếu bạn nắm giữ, bạn sẽ nhận được thêm 4 cổ phiếu.

Tỷ lệ cổ tức được tính theo mệnh giá, tuy nhiên mệnh giá của cổ phiếu trong hầu hết trường hợp chỉ mang giá trị danh nghĩa. Vì vậy, để phục vụ cho tính toán tỷ suất sinh lời, người ta sử dụng tỷ suất cổ tức, bằng với giá trị của cổ tức chia cho thị giá của cổ phiếu.

Ví dụ, một công ty trả cổ tức tiền mặt với tỷ lệ 40%, và thị giá của cổ phiếu hiện tại là 50,000 đồng. Như vậy cổ tức mà công ty chi trả sẽ là 4,000 đồng/cổ phiếu, và tỷ suất cổ tức sẽ là 4,000/50,000 = 8%.

Chúng ta có thể dễ dàng tra cứu lịch sử trả cổ tức doanh nghiệp thông qua các website như cafef.vn.

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức
Lịch sử trả cổ tức của VNM

Các mốc thời gian liên quan đến cổ tức

Công ty cần có sự đồng ý của đa số các cổ đông để có thể quyết định việc chi trả cổ tức. Khi kế hoạch trả cổ tức được thông qua, công ty sẽ lựa chọn ngày chi trả cổ tức, thông báo cho các cơ quan có thẩm quyền và công khai ra công chúng. Đối với sự kiện trả cổ tức, bạn cần lưu ý các mốc thời gian quan trọng dưới đây.

Ngày đăng ký cuối cùng: cổ phiếu được giao dịch trên thị trường một cách thường xuyên, do đó làm cho quyền sở hữu cổ phiếu liên tục được chuyển từ người này sang người khác. Chính vì vậy, để thuận tiện khi chi trả cổ tức, công ty cần chốt danh sách cổ đông và số lượng cổ phiếu sở hữu vào ngày đăng ký cuối cùng. Công ty sẽ đăng ký với sở giao dịch chứng khoán ngày này và thực hiện công bố công khai cho các nhà đầu tư.

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức
Các mốc thời gian chi trả cổ tức

Chiến lược đầu tư cổ phiếu hưởng cổ tức (Dividend Investing)

Đây là một chiến lược đầu tư dài hạn nếu bạn thực sự muốn nắm giữ cổ phiếu trong nhiều năm. Những cổ phiếu có tỷ suất cổ tức hợp lý và chi trả đều đặn sẽ được lựa chọn. Thông thường, đó là những doanh nghiệp đã đi vào giai đoạn bão hòa, họ sẽ không cần giữ lại quá nhiều tiền mặt ở công ty để tái đầu tư, mà có thể sử dụng để chi trả cho các cổ đông. Chiến lược này là một chiến lược khá an toàn, bởi nó giống như bạn gửi tiết kiệm nhưng lại nhận về một tỷ suất sinh lời cao hơn.

Ở hình ảnh bên dưới, tôi đang sử dụng bộ lọc cổ phiếu của công ty chứng khoán MBS như một cách đơn giản để sàng lọc những doanh nghiệp có tỷ suất cổ tức cao.

Cổ tức là gì? Những vấn đề cơ bản về cổ tức
Sàng lọc cổ phiếu có tỷ suất cổ tức > 10%

Happy trading !

Nullam quis risus eget urna mollis ornare vel eu leo. Aenean lacinia bibendum nulla sed